Ο χορός των Αχαρνέων στην Επίδαυρο

Την Παρασκευή και το Σάββατο, 15 και 16 Ιουλίου αντίστοιχα, παίχτηκε στην Επίδαυρο η παράσταση Αχαρνείς του Αριστοφάνη με το Λάκη Λαζόπουλο στο ρόλο του Δικαιόπολη.

Δε θα σταθώ στο αν η παράσταση ή όχι ήταν καλή. Αυτό φάνηκε καθαρά από το χειροκρότημα και από τις επευφημίες του κοινού που είχε κατακλύσει το χώρο και προσωπικά μιλώντας, μου άρεσε πολύ, τη βρήκα απολαυστική σε πολλά σημεία της.

Αυτό όμως που κατά γενική ομολογία ξεχώρισε ήταν το όλο στήσιμο του χορού. Ενός χορού που όχι απλά πλαισίωνε την κωμωδία του Αριστοφάνη αλλά αποτελούσε το πιο βασικό και καλοδουλεμένο στοιχείο της.

Δεν ήταν μόνο τα κοστούμια του Άγγελου Μέντη που πλημμύρισαν το αρχαίο θέατρο με ζωντάνια και μοτίβα γεμάτα περίεργες μνήμες που στόχευαν στη συλλογική μνήμη του κοινού, αλλά κυρίως ήταν το "δέσιμο" που είχαν μεταξύ τους τα μέλη του χορού. Υπήρχε μια συνεννόηση εκπληκτική μεταξύ τους και στις κινήσεις τους αλλά και στον τρόπο που η μία έκφραση ενός προσώπου συναντούσε την έκφραση του άλλου.

Οι χορογραφίες της Αγγελικής Στελάτου εκπληκτικές. Νομίζω ήταν η πρώτη φορά που χορογράφος καταφέρνει στην Επίδαυρο να σύρει την προσοχή των θεατών από τους πρωταγωνιστές στον χορό.

Όλη η παράσταση πατούσε στην κυριολεξία πάνω στα βήματα του χορού, στις γκριμάτσες των προσώπων τους, στις έξαλλες χειρονομίες τους, στα θλιμμένα κάποιες φορές πήγαινε-έλα τους στο σουρεαλιστικό ντύσιμό τους (φοβερής εμπνεύσεως τα ανάποδα φορεμένα αγγεία στο κεφάλι) και φυσικά στην πολύ καλή μουσική του Θ. Μικρούτσικου που ισορροπούσε ανάμεσα σε παραδοσιακά και σε πιο ελαφρά ακούσματα, ακούσματα που απαιτούσε το θέμα της συγκεκριμένης κωμωδίας.

Βάσει αυτής της μουσικής φυσικά στήθηκε και η χορογραφία δημιουργώντας ένα σύνολο γεμάτο φαντασία και συναίσθημα που άλλες φορές θύμιζε καρικατούρα φιγούρων του Καραγκιόζη κι άλλες φορές φιγούρες από πίνακα παραδοσιακής ζωγραφικής.
Και πιστεύω ήταν κι ένας από τους λόγους αυτός, για τον οποίον άρεσε τόσο στον κόσμο ο χορός των γερόντων Αχαρνέων που πείθονται στο τέλος από τον Δικαιόπολη (καθώς ως γνωστόν το εμπόριο κινεί τον κόσμο! )Η χορογράφος σε συνεργασία βέβαια με τον συνθέτη και τον ενδυματολόγο είχε "σφηνώσει" με έξυπνο τρόπο κομμάτια της ελληνικής παράδοσης εκεί που επέτρεπε η αρχαία κωμωδία.

Ο Αριστοφάνης πολύ μπροστά από τον καιρό του λες και προέβλεψε μέσα από την κοφτερή γλώσσα του και το αιχμηρό του πνεύμα την ανάγκη των επόμενων γενεών θεατών να προσαρμόσουν δικά τους στοιχεία μέσα (ή μήπως και δεν έχουν αλλάξει και πολλά πράγματα από τότε; )

Στο τέλος της παράστασης ήταν η πρώτη φορά που άκουγα τον κόσμο να μιλάει τόσο πολύ και τόσο ένθερμα για τον χορό και λιγότερο για τους ηθοποιούς της παράστασης.

Μα ήταν όμως και από τις λίγες φορές που ο χορός καταφέρνει με τη δροσιά του να αναδειχθεί σε κυρίαρχο συστατικό μιας παράστασης στην Επίδαυρο. Ήταν ένας χορός πανταχού παρών και μέσω των αμίμητων κινησεών του και μέσω της μουσικής του Μικρούτσικου.

Ένα από τα καλύτερα σημεία του χορού ήταν η στιγμή που βγαίνουν όλοι μαζί οι γέροντες στη σκηνή (χορός) κρατώντας ως λάβαρο μία εικόνα που παρουσίαζε ένα περίεργο ζωγραφικό σύμπλεγμα ανάμεσα σε φαλλό και σε γυναικεία στήθη αλλά και η στιγμή που λιγουρεύονται όλοι μαζί ένα λαχταριστό χέλι που βγαίνει ως άλλος μαγεμένος όφις από ένα καλάθι του Τζεβελέκου (άψογη η κίνηση του ηθοποιού που είχε ντυθεί με ολόσωμη μαύρη φόρμα παριστάνωντας το ζωηρό χέλι! ).

Είχε προηγηθεί η ξεκαρδιστική σκηνή ανάμεσα στον Πιατά και στον Λαζόπουλο που έκαναν το θέατρο να σειστεί πραγματικά από τα γέλια.

Οι γουρουνίτσες-κόρες του Πιατά, που θέλει ντε και καλά να τις πουλήσει στον Λαζόπουλο και η γεμάτη σεξουαλικά υπονοούμενα δοκιμή που κάνει ο Λαζόπουλος πάνω στη δεύτερη αλλά και οι κοτσίδες αλά Πίπη Φακιδομύτη και οι ηλίθιες ατάκες των κοριτσιών (τα οποία τα παρίσταναν άντρες) ήταν η μοναδική σκηνή που η προσοχή του κόσμου μετατέθηκε από τον χορό σε ένα κωμικό δρώμενο.

Οι 18 χορευτές ήταν οι εξής:

Γιώργος Γάλλος
Γιώργος Γιαννακάκος
Κωνσταντίνος Αθ. Γιαννακόπουλος
Κωνσταντίνος Γ. Γιαννακόπουλος
Κωνσταντίνος Δέδες
Παντελής Δεντάκης
Μανώλης Δραγάτσης
Θύμιος Κούκος
Παναγιώτης Λάρκου
Γιώργος Μακρής
Χρήστος Μαλάκης
Βασίλης Μαυρογεωργίου
Δημήτρης Ντάσκας
Δημήτρης Πακτσόγλου
Γιάννος Περλέγκας
Χρήστος Σαπουντζής
Γιώργος Σμπυράκης
Θανάσης Χαλκιάς

Αυγή Ν.
e-mail: toavgo@in.gr