Αρβανιτάκη Ελευθερία

Βιογραφικό

Γεννήθηκε στις 16/10/1956 στον Πειραιά στην Καλλίπολη. ΄Ηταν πιτσιρίκα το καλοκαίρι του ΄80 όταν γνωρίστηκε με τα παιδιά της Οπισθοδρομικής Κομπανίας σ΄ ένα νησί. Επάγγελμα: λογίστρια. Κι αν την ρωτούσες τότε τί ήθελε να γίνει θα απαντούσε με βεβαιότητα: Αρχαιολόγος. Το ΄81 συμμετέχει στον πρώτο δίσκο του Βαγγέλη Γερμανού, τα Μπαράκια. Ένας δίσκος που διέθετε την υπογραφή του Διονύση Σαββόπουλου στην παραγωγή.

Την ίδια χρονιά -η πρώτη της στο ελληνικό τραγούδι- εμφανίζεται στη σκηνή δίπλα στον Διονύση Σαββόπουλο, μα δεν ξέρει ακόμη αν το τραγούδι είναι αυτό που θα επιλέξει για τη ζωή της. Κι ενώ σκέφτεται να τα παρατήσει και να μετακομίσει στη γειτονική Ιταλία για να σπουδάσει αρχαιολογία, δεν το κάνει. Προφανώς, η παρέα της Οπισθοδρομικής Κομπανίας υπερίσχυσε των διλημμάτων της…

Σε μια περίοδο που το πολιτικό τραγούδι χάνει συνεχώς έδαφος, -αρχές της δεκαετίας του ΄80-, οι Οπισθοδρομικοί στρέφουν το βλέμμα τους στο -ξεχασμένο πλέον- ρεμπέτικο, σμυρναίικο και λαϊκό τραγούδι, δημιουργώντας ρεύμα. Ο κόσμος ανακαλύπτει ξανά τα ρεμπέτικα και τα μικρά μαγαζιά, οι κομπανίες ξεφυτρώνουν η μια μετά την άλλη και η εν λόγω παρέα κυκλοφορεί 3 δίσκους (το ΄82 ο ομώνυμος σε παραγωγή Δ. Σαββόπουλου, το ΄83 μια ζωντανή ηχογράφηση του σχήματος και το ΄85 το Στη μέση της κομπανίας) .

Το ΄85 η Οπισθοδρομική Κομπανία διαλύεται και η Ελευθερία -που έχει ήδη συναντηθεί με τον Νίκο Μαμαγκάκη στο Κέντρο Διερχομένων και με τους Χάνομαι γιατί Ρεμβάζω στο δίσκο Οι κακές μας πράξεις- σκέφτεται ξανά να τα παρατήσει. Ένιωσα φοβερή μοναξιά, ανασφάλεια αλλά και πίκρα. Δε μου άρεσε καθόλου η ιδέα να συνεχίσω μόνη μου. Και τότε άρχισε να με ψήνει ο Χρήστος Νικολόπουλος. Ερχόταν σπίτι μου και προσπαθούσε να με πείσει να μη σταματήσω έλεγε σε μια συνέντευξή της, πολλά χρόνια αργότερα. (σ. σ. Συνέντευξη στο περιοδικό Μετρό και στον Ο. Ιωάννου, τεύχος Μαρτίου 1999) .

Το 1984 ωστόσο κυκλοφορεί τον πρώτο προσωπικό της δίσκο, με επανεκτελέσεις παλαιότερων τραγουδιών των Τσιτσάνη, Καλδάρα, Χιώτη κ. α. ενώ την ίδια χρονιά ξεκινάει και ένα σερί συμμετοχών της. (Τραπεζάκια έξω του Δ. Σαββόπουλου, Με τα φεγγάρια χάνομαι του Στ. Λογαρίδη σε μουσική Γ. Ζήκα, Μανία -το σάουντρακ της ταινίας του Γ. Πανουσόπουλου σε μουσική Ν. Ξυδάκη-, Λούφα και παραλλαγή -το σάουντρακ της ταινίας του Ν. Περράκη σε μουσική Ν. Μαμαγκάκη-, Τρελοί και άγγελοι του Στ. Κουγιουμτζή με το τραγούδι Το κόκκινο φουστάνι που γίνεται μεγάλη επιτυχία κ. α. ) . Εκείνη τη χρονιά (1986) συναντά τον Σταμάτη Σπανουδάκη και ο δίσκος Κοντραμπάντο που κυκλοφορεί (προσωπικός αυτή τη φορά) γίνεται η απαρχή μιας συνεργασίας που κράτησε αρκετά χρόνια. Έχοντας μπει για τα καλά πλέον στο παιχνίδι της δισκογραφίας, η Ελευθερία Αρβανιτάκη εισβάλει δυνατά και στο χορό των live. Βρισκόμαστε ήδη στο 1987, και η Λεωφόρος Α΄ (Α. Βουτσινάς, Στ. Κραουνάκης και Λ. Νικολακοπούλου) ταρακουνάει τα λιμνάζοντα νερά της νυχτερινής διασκέδασης. Παρέα με την ΄Αλκηστη Πρωτοψάλτη και τον Κώστα Γανωτή η Ελευθερία εμφανίζεται στην παράσταση Λεωφόρος Α΄, τραγουδάει το Αν σ΄ αρνηθώ και αφήνει εποχή. Την ίδια χρονιά συμμετέχει στο δίσκο Κοντά στη δόξα μια στιγμή του Νίκου Ξυδάκη τραγουδώντας το Ερωτικό (σε ποίηση Ν. Λαπαθιώτη) και το Ένα όχι ενώ ένα χρόνο αργότερα ερμηνεύει στο Σείριο του Μ. Χατζιδάκι τραγούδια που ήδη ανήκουν στο προσωπικό της ρεπερτόριο.

Το 1989 ξανασυναντά στον Σταμάτη Σπανουδάκη και κυκλοφορεί το δίσκο Τανιράμα, ενώ συμμετέχει στο Κούρεμα του Δ. Σαββόπουλου και το Κάπου ανατολικοδυτικά του Ν. Μαυρουδή.

Το 1991 αποτελεί μια χρονιά καθοριστικής σημασίας για την πορεία της Ελευθερίας Αρβανιτάκη, καθώς κυκλοφορεί έναν ακόμη προσωπικό της δίσκο καθόλου τυχαίο για την ελληνική δισκογραφία. Το Μένω εκτός συμπεριλαμβάνει τραγούδια πολλών και διαφορετικού ύφους συνθετών (΄Αρα Ντινκτζιάν, Χρ. Νικολόπουλου, Αντ. Μιτζέλου, Γ. Ζήκα, Ν. Ξυδάκη) , σε στίχους της Λίνας Νικολακοπούλου και του Θοδωρή Γκόνη. Ποιο είναι το μυστικό του Μένω Εκτός; Ο ενιαίος και συμπαγής ήχος του δίσκου ή καλύτερα η ενορχηστρωτική δουλειά του Νίκου Αντύπα. ΄Ολα τα τραγούδια του άλμπουμ γίνονται επιτυχίες. Πόσα χρόνια έχει να συμβεί αυτό στην ελληνική δισκογραφία; … Το πιο σημαντικό είναι δε ότι 10 σχεδόν χρόνια αργότερα, στις μέρες μας δηλαδή, ακούγονται -με την ίδια συχνότητα- σαν να είναι σημερινά.

Την ίδια χρονιά ακολουθεί η συμμετοχή της στην Τένεδο του Νίκου Ξυδάκη αλλά και ένας δίσκος των Οπισθοδρομικών (Πάλι μπρος) , στον οποίο ερμηνεύει 4 τραγούδια. Το 1993 είναι επίσης μια ξεχωριστή χρονιά για την Ελευθερία, όχι μόνο για την κυκλοφορία του δίσκου Η νύχτα κατεβαίνει (ζωντανή ηχογράφηση από τις εμφανίσεις της στον Απόλλωνα, παρέα με τον Δ. Ζερβουδάκη, σε ενορχήστρωση του Κ. Γανωσέλη) αλλά και επειδή όλη η Ελλάδα τραγουδάει την Αναστασία και το Θέλω να σε δω σε στίχους της Λ. Νικολακοπούλου.

Είναι το 2ο τηλεοπτικό σάουντρακ (μετά τα Βαμμένα Κόκκινα Μαλλιά) , το οποίο γίνεται επιτυχία (η μουσική είναι του Δ. Παπαδημητρίου) . Ουσιαστικά πρόκειται για την απαρχή μιας καινούριας δισκογραφικής συνήθειας που θέλει για κάθε τηλεοπτικό σήριαλ κι ένα τραγούδι που να το εκπροσωπεί και κατ΄ επέκταση ένα σάουντρακ. Από αυτό σημείο ωστόσο ξεκινάει και μια ακόμη -σταθερή στο χρόνο- συνεργασία της Ελευθερίας Αρβανιτάκη με τον Δημήτρη Παπαδημητρίου, ο οποίος υπογράφει την ενορχήστρωση του επόμενου δίσκου της που τιτλοφορείται Τα κορμιά και τα μαχαίρια (1994) σε μουσική ΄Αρα Ντινκτζιάν και στίχους Μ. Γκανά & Λ. Νικολακοπούλου. Η συνάντησή της με το βασικό μέλος των Night Ark διευρύνει το ρεπερτόριό της και ανοίγει ουσιαστικά ένα καινούριο κεφάλαιο στην πορεία της. Το καλοκαίρι του ΄95 πραγματοποιεί περιοδεία στην Ελλάδα και την Κύπρο με τον ΄Αρα Ντινκτζιάν και τον ΄Αρτο Τουκμπογιατζιάν (αμφότεροι αρμένιοι μουσικοί, μέλη των Night Ark) αλλά και τους Αλκίνοο Ιωαννίδη και Γιάννη Κότσιρα. Αποκορύφωμα αυτής της περιοδείας η εμφάνισή τους στο θέατρο Βράχων Μελίνα Μερκούρη, η κυκλοφορία του CD-single Ζωντανά στους Βράχους που ξεπερνά τις 120.000 πωλήσεων.

Το επόμενο βήμα της Ελευθερίας Αρβανιτάκη αποτελεί ένα ακόμη ρίσκο. Στα Τραγούδια για τους μήνες ο Δημήτρης Παπαδημητρίου μελοποιεί ποιήματα των Καρυωτάκη, Ελύτη, Πολυδούρη, Σαπφούς κ. α. , η Ελευθερία κυκλοφορεί ένα ακόμη εξαιρετικό άλμπουμ που καταρρίπτει το μύθο που θέλει τα εύπεπτα και τα εύκολα να ταυτίζονται με την εμπορικότητα. Οι υπεύθυνοι της εταιρείας της δεν πιστεύουν στα μάτια τους, όταν ο δίσκος γίνεται πλατινένιος…

Αυτό ίσως αποτελεί και το σημείο αιχμής της Αρβανιτάκη. Καθ΄ όλη τη διάρκεια της καριέρας της επιλέγει με μεγάλη προσοχή το ρεπερτόριό της. Ψάχνει, αναζητά, αφουγκράζεται, χαράζει με μικρά αλλά σταθερά βήματα την πορεία της, εμπιστεύεται τους συνεργάτες της που σε καμία περίπτωση δεν είναι ευκαιριακοί. Κάθε της συνεργασία αποκτά διάρκεια στο χρόνο και εξελίσσεται. Ξυδάκης, Παπαδημητρίου, Μαμαγκάκης, Σπανουδάκης, Νικολόπουλος, Ντινκτζιάν είναι μερικοί από τους συνθέτες με τους οποίους συνεργάζεται εδώ και χρόνια.

Μια καλλιτέχνης συγκροτημένη, με ιδιαίτερα ευαίσθητες κεραίες και με υψηλά αισθητικά στάνταρτς. Δεν είναι τυχαίο το ότι ο κόσμος αγαπάει τα live της και την ακολουθεί πιστά εδώ και χρόνια στα μαγαζιά όπου εμφανίζεται και στις καλοκαιρινές της συναυλίες. Παραστάσεις ακριβείας, επαγγελματισμός αλλά και ψυχή, τα βασικά χαρακτηριστικά των ζωντανών της εμφανίσεων. Στη σκηνή αισθάνομαι λαμπερή δηλώνει σε κάποια από τις συνεντεύξεις της.

Δισκογραφία

1984 Ελευθερία Αρβανιτάκη

1. Μες στη χασάπικη αγορά
2. Αράπικο λουλούδι
3. Με πήρε το ξημέρωμα στους δρόμους
4. Θα σπάσω κούπες
5. Το κορίτσι απόψε θέλει
6. Δε με πόνεσε κανείς
7. Το μωρό μου
8. Ναργιλέ μου γιατί σβήνεις
9. Τσιγάρο λαϊκό
10. Χρόνια τώρα μακριά σου λιώνω
11. Εσύ είσαι η αιτία που υποφέρω
12. Μοιάζεις κι εσύ σαν θάλασσα

1986 Κοντραμπάντο

1. Η ακτή
2. Η στιγμή
3. Παραμύθι
4. Μη μιλάς
5. Πάλι μόνη
6. Ό,τι μου λείπει
7. Έφυγες νωρίς
8. Τόσο ερωτευμένη
9. Κοντραμπάντο
10. Μια φωνή

1989 Τανιράμα

1. Τανιράμα
2. Η λίμνη
3. Στη μαγεμένη ανατολή
4. Μόνο λίγο
5. Γιατί
6. Ζωή κλεμένη
7. Γύρισε πίσω
8. Οι παιδικές μας οι φωνές
9. Ίσως

1991 Μένω εκτός

1. Μένω εκτός
2. Καρδιά μου εγώ
3. Πρόσωπο με πρόσωπο
4. Σαν δεύτερη φωνή
5. Κύμα το κύμα
6. Δυνατά
7. Όμορφή μου αγάπη
8. Με το ίδιο μακό
9. Καθρεπτίζω το νου
10. Της καληνύχτας τα φιλιά

1993 Η νύχτα κατεβαίνει

1. Αν σ' αρνηθώ αγάπη μου
2. Ξύπνα αγάπη μου
3. Με το ίδιο μακό
4. Ζωή κλεμένη
5. Πριν το τέλος
6. Στην αρχή του τραγουδιού
7. Κύμα το κύμα
8. Στις άκρες απ' τα μάτια σου
9. Σεράχ
10. Θα πιω απόψε το φεγγάρι
11. Γράμμα σ' έναν ποιητή
12. Στο Σου Μι Τζου κάποια βραδιά
13. Οι γλάροι
14. Είμαι ερωτευμένος με τα μάτια σου
15. Εφτά τραγούδια θα σου πω
16. Το κόκκινο φουστάνι
17. Ερωτικό
18. Καρδιά μου καημένη
19. Το μινόρε της αυγής
20. Σόλο κλαρίνο
21. Γιάννη μου το μαντήλι σου
22. Δυνατά
23. Της καληνύχτας τα φιλιά

1994 Τα κορμιά και τα μαχαίρια

1. Φύσα ψυχή μου
2. Σκιές και χρώματα
3. Τα κορμιά και τα μαχαίρια
4. Σαν βροχή
5. Μαύρο κυπαρίσσι
6. Τα πολλά να γίνουν όλα
7. Η βάρκα
8. Τα σχοινιά
9. Εγώ κρασί δεν έπινα
10. Η καρδιά μου απόψε ξαγρυπνά
11. Γελαστή γωτογραφία
12. Παράπονο - Ξενιτιά
13. Η ξενιτιά

1995 Ζωντανά στους βράχους - Καλοκαίρι 95

1. Ορχηστρικό α)Αυτοσχεδιασμός με ούτι β)Tamzara(αρμένικο) γ)Παραδοσιακός θρακιώτικος χορός
2. Μένω εκτός
3. Δυνατά

1995 Μεγάλες επιτυχίες

1. Στην αρχή του τραγουδιού
2. Στις άκρες απ' τα μάτια σου
3. Έφυγες νωρίς
4. Ερωτικό
5. Η ακτή
6. Το κόκκινο φουστάνι
7. Ένα όχι
8. Αυτό το βράδυ
9. Νύχτα μαγεμένη
10. Το κορδελάκι
11. Στη μαγεμένη Αραπιά
12. Ζεχρά
13. Δε με πόνεσε κανείς
14. Θα σπάσω κούπες
15. Το κορίτσι απόψε θέλει
16. Μοιάζεις κι εσύ σαν θάλασσα
17. Χρόνια τώρα μακριά σου λιώνω
18. Αράπικο λουλούδι

1996 Τραγούδια για τους μήνες

1. Πρώτη ισημερία
2. Σαπφώ
3. Ταξίμι
4. Λιανοτράγουδο
5. Σου το 'πα για τα σύννεφα
6. Δεν τραγουδώ παρά γιατί μ' αγάπησες
7. Το παράπονο
8. Πάμε ξανά στα θαύματα
9. Ο Αγαμέμνων
10. Δεύτερη ισημερία
11. Όλα τα πήρε το καλοκαίρι
12. Σε παλαιό συμφοιτητή
13. Μαύρα πιόνια
14. Του πόθου τ' αγρίμι
15. Σαν την αγάπη την κρυφή

1998 Εκτός προγράμματος

1. Σόλο σέρβικο/Σόλο μπουζούκι
2. Το ξεφάντωμα
3. Απόψε στο δικό σου μαχαλά
4. Ας είν' καλά τ' αγόρι μου
5. Κίνδυνος θάνατος
6. Τι σήμερα, τι αύριο, τι τώρα
7. Σιγανοψιχάλισμα
8. Παραστράτησα για σένα
9. Γεννήθηκα για να πονώ
10. Συννεφιασμένη Κυριακή
11. Δεν κλαίω για τώρα
12. Όσο αξίζεις εσύ
13. Το πουλί
14. Το πάπλωμα
15. Χίλιες βραδιές
16. Η ζωή μου όλη
17. Ιστορία μου
18. Σήκω χόρεψε κουκλί μου
19. Τι 'θελα και σ' αγαπούσα
20. Μαύρο μου χελιδόνι - Λιανοχορταρούδια - Μαύρη θάλασσα
21. Χορέψετε
22. Η τράτα μας η κουρελού
23. Τζιβαέρι
24. Μες στου Αιγαίου τα νερά
25. Μήλο μου και μανταρίνι
26. Στης πικροδάφνης τον ανθό
27. Αμάραντος
28. Παράπονο
29. Της ξενιτιάς
30. Δε θα ξαναγαπήσω
31. Της γυναίκας η καρδιά

1999 The very best of 1989-1998

1. Δυνατά
2. Το κόκκινο φουστάνι
3. Μένω εκτός
4. Σκιές και χρώματα
5. Πάμε ξανά στα θαύματα
6. Του πόθου τ' αγρίμι
7. Τα κορμιά και τα μαχαίρια
8. Φύσα ψυχή μου
9. Καθρεφτίζω το νου
10. Λιανοτράγουδο
11. Κύμα το κύμα
12. Παράπονο/Η ξενιτιά
13. Το παράπονο
14. Της καληνύχτας τα φιλιά

2000 Τραγούδια για τους μήνες - η γ΄πλευρά του δίσκου

1. Το παράπονο
2. Λιανοτράγουδο
3. Αγαμέμνων
4. Μαύρα πιόνια
5. Όλα τα πήρε το καλοκαίρι

2001 Εκπομπή

1. Στα νερά να περπατήσω
2. Αυτό το φιλί
3. Ιστορία παλιά
4. Καρφωτή
5. Το ποτήρι σου ψηλά
6. Λόγια που φύλαγα
7. Για των ματιών σου το χρώμα
8. Φωτιά και χιόνι
9. Κάτω στο μεγάλο ύπνο
10. Εγώ το μέλλον νοσταλγώ

2002 Live από το Γυάλινο Μουσικό Θέατρο

1. Όμορφή μου αγάπη
2. Τέλος (Όλα αρχίζουν εδώ)
3. Να με θυμάσαι
4. Θα κλείσω τα μάτια
5. Σταλιά σταλιά
6. Θέλω κοντά σου να μείνω
7. Το παράπονο
8. Παράπονο - Η ξενιτιά
9. Έφυγες νωρίς
10. Πες μου μια λέξη
11. Το μηδέν

2003 Eleftheria Arvanitaki Live

1. Όμορφή μου αγάπη
2. Sodade (ντουέτο με τον Cesaria Evora)
3. Δυνατά
4. Τα κορμιά και τα μαχαίρια
5. Ορχηστρικό α) αυτοσχεδιασμός με ούτι β) παραδοσιακός αρμένικος χορός γ) παραδοσιακός θρακιώτικος χορός
6. Θα σπάσω κούπες
7. Παράπονο - Η ξενιτιά
8. Μένω εκτός
9. Το παράπονο
10. Θα κλείσω τα μάτια
11. Σταλιά σταλιά
12. Θέλω κοντά σου να μείνω
13. Να με θυμάσαι
14. Έφυγες νωρίς
15. Πες μου μια λέξη
16. Τέλος (Όλα αρχίζουν εδώ)
17. Το μηδέν

2004 Τρία τραγούδια

1. Πάω να πιάσω ουρανό
2. Οι φίλοι μου δε σ' αγαπούν
3. Τέλος δεν υπάρχει εδώ

2004 Όλα στο φως

1. Πάρε με αγκαλιά και πάμε
2. Δεν έχει επιστροφή
3. Επισκέπτες
4. Ξημερώνει
5. Μες στη δική σου τη ζωή
6. Ως τα χαράματα
7. Ο έρωτας δε μένει πια εδώ
8. Όλα στο φως
9. Πάω να πιάσω ουρανό
10. Πες μου όνειρα γλυκά
11. Τι μου δίνεις να γυρίσω
12. Ένα τραγούδι για την ελευθερία
13. Σαν αεράκι

2005 Δρόμοι παράλληλοι

2005 Δρόμοι παράλληλοι

CD 1

1. Στις άκρες απ' τα μάτια σου
2. Ένα όχι
3. Τι λείπει
4. Στην αρχή του τραγουδιού
5. Αναστασία
6. Ερωτικό
7. Σε θέλω
8. Με την πλάτη
9. Μείνε κοντά μου
10. Μη φεύγεις
11. Αχ να 'μουνα
12. Νείλος
13. Ικαρία
14. Τρελέ τσιγγάνε
15. Τσιγάρο εγώ στο στόμα μου δεν έβαλα ούτε ένα
16. Στα ρόδα της αυλής μου
17. Να 'χε η νύχτα άκρη
18. Ανάθεμά σε
19. Άδεια μου αγκαλιά
20. Η σκλάβα

CD 2

1. Κι όλα αρχίζουν αλλιώς
2. Θέλω να σε δω
3. Τέλος (Όλα αρχίζουν εδώ)
4. Φοβάμαι
5. Sodade
6. Τα λιανοτράγουδα
7. Ζωγραφιές
8. Σε εσπερινό του νότου
9. Ακρωτήριον Ταίναρον
10. Έχω ξεχάσει τ' όνομά μου
11. Το μηδέν
12. Πυρκαγιά με πυρκαγιά
13. Το κόκκινο φουστάνι
14. Αυτό το βράδυ
15. Όχι μαζί
16. Αγαπούλα κρυφή
17. Κρυφτό
18. Χάρτινο το φεγγαράκι κι αποσπάσματα
19. Κρύβομαι στο άδειο
20. Κάπου υπάρχει η αγάπη μου

2006 Γρήγορα η ώρα πέρασε

1. Γρήγορα η ώρα πέρασε (ορχηστρικό)
2. Αθάνατη Αφροδίτη
3. Θεός μου φαίνεται
4. Ο Άδωνις
5. Πολλές φορές
6. Όσα άστρα γύρω βρίσκονται
7. Να 'χα πεθάνει
8. Πυρετός κρυφός
9. Τι θέλω
10. Γρήγορα η ώρα πέρασε
11. Αφροδίτη
12. Ιλισός

Σύνδεσμοι

• http://www.arvanitaki.gr