Το φορητό μου στούντιο™ - Μέρος Β'

Από Κιθάρα wiki
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση


Από τον Νέο Κιθαρωδό.

(Σημείωση: Πρόκειται για το δεύτερο μέρος του σχετικού άρθρου, το πρώτο μέρος βρίσκεται εδώ και θα σας συνιστούσα να το διαβάσετε πρώτα.)


Στο πρώτο μέρος του άρθρου ασχοληθήκαμε με μερικά βασικά θέματα της ηχογράφησης και της μίξης. Επειδή υπήρξε πολύ ενδιαφέρον και πολλές ερωτήσεις, αποφάσισα να προσθέσω και ένα δεύτερο μέρος με περισσότερες λεπτομέρειες που θα σας βοηθήσουν να τελειοποιήσετε τα τραγούδια σας.


Mobilestudio.jpg


Πίνακας περιεχομένων

Κατά την ηχογράφηση

Ακουστικά όργανα καλό θα είναι να τα ηχογραφείτε με (καλό) μικρόφωνο και όχι από ενσωματωμένες κάψες, μικροφωνάκια κλπ. Το ίδιο ισχύει και για ηλεκτρικές κιθάρες ή μπάσα, που μπορείτε να τα ηχογραφήσετε με μικρόφωνο από τον ενισχυτή τους (φυσικά αν είναι αυτός ο ήχος που θέλετε να πετύχετε). Αν ένα όργανο έχει ήδη τον ήχο που θέλετε, είτε ακουστικά (unplugged) είτε από τον ενισχυτή του, είναι άδικος κόπος να μην το ηχογραφήσετε όπως είναι ήδη ωραίο και να προσπαθείτε να πετύχετε τον ίδιο ήχο στον υπολογιστή χρησιμοποιώντας διάφορα τεχνάσματα.

Προσοχή σε διάφορα ακουστικά όργανα στα οποία προστέθηκαν εκ των υστέρων κάψες ή μικρόφωνα, συνήθως η ποιότητά τους δεν είναι τόσο καλή και καλύτερα να τα αποφύγετε από την αρχή ηχογραφώντας με μικρόφωνο.

Αποφύγετε όπως ο διάολος το λιβάνι την παραμόρφωση (πικάρισμα) κατά την ηχογράφηση (Ναι, Yes Sir, Είναι Πολύ Σημαντικό). Απαγορεύεται να μπει στο κόκκινο ο ήχος ούτε στο ελάχιστο, και καλύτερα είναι να αφήσετε ένα σημαντικό περιθώριο έντασης για τυχόν απρόοπτα. Δεν υπάρχει τίποτε χειρότερο από το να μερακλώσει ο τραγουδιστής ή ο κιθαρίστας και να «μπει στα κόκκινα», να κάνει το σόου της ζωής του και μετά να του πείτε με το γνωστό μελιστάλαχτο ύφος «ξέρεις... μπορείς να το ξανακάνεις αυτό που έκανες, γιατί δεν γράφτηκε καλά». Το αμέσως χειρότερο είναι να μην του το πείτε καθόλου και να αφήσετε την παραμόρφωση που μπορεί με τα διάφορα εφέ κλπ. να ακούγεται ακόμα χειρότερα στο τέλος...

Γενικά, θα πρέπει το κάθε όργανο μόνο του να γραφτεί καλά, σωστά και καθαρά. Δεν μπορούν όλες οι ατέλειες να διορθωθούν ή να καλυφθούν στη μίξη. Και όπως δεν θα βάζατε χαλασμένα αβγά σε ένα γλυκό, έτσι στραβοπαιγμένα ή στραβογραμμένα όργανα δεν πρέπει να έχουν θέση στο τραγούδι σας.

Αν δεν έχετε μικρόφωνο, ένα σχετικά φθηνά και αξιοπρεπές πυκνωτικό μικρόφωνο είναι το ρωσικό (ουπς, παρά λίγο να πω σοβιετικό) OKTAVA MK 012, στην κατηγορία των 150 με 200 €.


Με το πι και με το σίγμα

Και μια και είμαστε στην ηχογράφηση από μικρόφωνο: Αργά ή γρήγορα θα καταλάβετε γιατί το πι και το σίγμα (και μερικά άλλα σύμφωνα όπως το φι, το θήτα κλπ) είναι ο πονοκέφαλος του κάθε ηχολήπτη. Με όλες τις ρυθμίσεις και τα εφέ, είναι πολύ πιθανό τα διάφορα αυτά «επικίνδυνα» σύμφωνα να υπερτονιστούν ή να εξαφανιστούν ή να γίνουν αγνώριστα. Σαν αποτέλεσμα, οι φωνές θα ακούγονται αφύσικες και τεχνητές μέχρι και ακαταλαβίστικες. Γι αυτό δώστε ιδιαίτερη προσοχή στα διάφορα σύμφωνα κατά την τελική μίξη σας, θα πρέπει να ακούγονται φυσικά και καθαρά, χωρίς υπερβολές και παραμορφώσεις.

Για να προλάβετε δυσκολίες στα πι, ο καλύτερος τρόπος είναι να χρησιμοποιήσετε ένα popkiller μπροστά από το μικρόφωνό σας κατά την ηχογράφηση, ή να βάλετε στο μικρόφωνό σας το γνωστό σφουγγαρένιο «σκουφάκι». Μπορείτε να αφαιρέσετε τα πι ένα-ένα με το χέρι με τοπική επεξεργασία στο πρόγραμμά σας αργότερα, αλλά χρειάζεται πολλαπλάσια δουλειά.

Για τα σίγμα και άλλα σύμφωνα το πρόβλημα δεν είναι τόσο εύκολο. Μπορείτε βέβαια να τα αφαιρέσετε ένα-ένα με το χέρι, αλλά ο πιο πρακτικός τρόπος είναι να χρησιμοποιήσετε ένα ειδικό εφέ που λέγετε De-Esser (δηλ. που αφαιρεί τα S ;-). Ένα καλό De-Esser κάνει τα σίγμα να ακούγονται λιγότερο συριστικά, χωρίς να επηρεάζει τα άλλα σημεία. Αν δεν έχετε De-Esser, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε έναν compressor που να επιδρά όμως μόνο στις ψηλές συχνότητες άνω των 5000 Hz. Αν δεν έχετε ούτε κι αυτόν, τότε θα πρέπει αναγκαστικά να κατεβάσετε την ένταση των ψηλών συχνοτήτων με τον ισοσταθμιστή, που όμως θα επηρεάσει όλο το αντίστοιχο κανάλι.


Ένταση ακρόασης

Το αυτί ακούει διαφορετικά σε χαμηλές και διαφορετικά σε ψηλές εντάσεις (Πολύ Βασικό). Έτσι, η ένταση με την οποία ακούτε και δοκιμάζετε τη μίξη σας έχει πολύ μεγάλη σημασία να είναι η σωστή. Επίσης, αν ένα τραγούδι είναι σε δυνατότερη ένταση από ένα άλλο, το αυτί μας το ακούει αυτόματα σαν ωραιότερο, έστω και αν δεν είναι (Επίσης Πολύ Βασικό). Προσοχή, πρόκειται για παγίδα, στην οποία έπεσαν ουκ ολίγοι ως τώρα...

Όταν κάνουμε μίξη, ο πειρασμός είναι μεγάλος, να βάλουμε την ένταση όσο δυνατότερα γίνεται, για να ακούσουμε περισσότερες λεπτομέρειες. Μόνο που έτσι ακούμε το τραγούδι αυτόματα ωραιότερο και αγνοούμε άλλες ατέλειες. Επίσης, σε δυνατές εντάσεις τα αυτιά μας «παραμορφώνουν», κουράζονται και μετά από λίγη ώρα μας ακούγονται όλα πλέον τα ίδια, σε σημείο που μπορεί να μας ξεφύγουν απίθανες πατάτες.

Γι αυτό (Ναι, Είναι Πολύ Βασικό) η ένταση που ακούμε κατά τη μίξη πρέπει να είναι μέτρια, τέτοια που να μπορούμε να συνομιλήσουμε με κάποιον διπλανό μας. Αν χρειαστεί, δυναμώνουμε για λίγο για να ακούσουμε κάποια λεπτομέρεια, δεν πρέπει όμως να ξεχάσουμε να ξανακατεβάσουμε την ένταση στο κανονικό επίπεδο μετά. Με λίγη εξάσκηση θα βρείτε που «αρχίζει το κόκκινο» για το αυτί σας και θα μπορείτε να επανέρχεστε σε αυτό γρήγορα.

Μην ξεχνάτε ότι ένα τραγούδι που κάνατε μίξη σε κανονική ένταση θα ακούγεται και δυνατά ωραίο. Το αντίθετο δεν ισχύει απαραίτητα, κάτι που φτιάξετε σε τέρμα ένταση είναι πολύ πιθανό σε χαμηλές εντάσεις να είναι για γέλια.

Επίσης, προσοχή χρειάζεται στις συγκρίσεις μεταξύ τραγουδιών. Για να είναι η σύγκριση αντικειμενική, πρέπει τα τραγούδια να είναι στην ίδια ένταση, αλλιώς αυτό που είναι έστω και λίγο δυνατότερα θα μας ακούγεται αυτόματα σαν το καλύτερο (ακόμα και αν δεν είναι! ). Ένας εύκολος τρόπος να αποφύγουμε αυτή την παγίδα είναι να χαμηλώνουμε γρήγορα την ένταση ως το μηδέν, να αλλάζουμε το τραγούδι και μετά να την ξαναδυναμώνουμε.


Τα ηχεία

Όπως είπαμε και στο πρώτο μέρος, είναι πολύ βολικό και πρακτικό να χρησιμοποιήσουμε ακουστικά για τη μίξη μας, αλλά αν θέλουμε να πετύχουμε καλό αποτέλεσμα, θα πρέπει τουλάχιστον έστω σε κάποιο τελικό στάδιο να χρησιμοποιήσουμε ηχεία, αν είναι δυνατόν ηχεία μόνιτορ, σωστά τοποθετημένα και με σωστή θέση ακρόασης. Ένα καλό ζευγάρι μόνιτορ θα μας επιτρέψει να ακούσουμε τις οποιεσδήποτε ατέλειες και προβλήματα αμέσως και θα μας βοηθήσει να πετύχουμε τον ήχο που θέλουμε πιο γρήγορα και πιο σωστά. Θα μπορέσουμε να ακούσουμε τα όργανα «ένα-ένα ξεχωριστά στο χώρο», τη στερεοφωνική εικόνα, το βάθος και τη συμπίεση πολύ καλύτερα από οποιαδήποτε ακουστικά. Γι αυτό επιδιώξτε, έστω και για λίγο, να ακούσετε τη μίξη σας από ένα καλό ζευγάρι μόνιτορ.

Επίσης, δοκιμάστε και ένα τουλάχιστον επιπλέον ζευγάρι ηχεία ή ακουστικά, ώστε να αποκλείσετε την πιθανότητα τα πρώτα ηχεία ή ακουστικά να σας ξεγέλασαν. Δώστε προσοχή στα πολύ πρίμα και στα πολύ μπάσα, ώστε να είναι ισορροπημένα. Μια συχνή παγίδα αν χρησιμοποιείτε πολύ τα ακουστικά, είναι να βάζετε περισσότερα μπάσα, κάτι που στα ακουστικά ακούγεται καλύτερα. Αν ακούσετε μετά το τραγούδι σας από μεγάλα ηχεία με καλή απόκριση στα μπάσα, το πιθανότερο είναι ότι θα μπουκώσει και θα τραντάζει ο τόπος...

Αν ενδιαφέρεστε για ένα σχετικά φθηνό και αξιοπρεπές ζευγάρι ηχείων μόνιτορ, ρίξτε μια ματιά στα TASCAM VL-X5, στην κατηγορία των 200 € (το ζευγάρι).


Επιλέξτε τραγούδι αναφοράς

Πολύ βασικό, ειδικά για τις πρώτες σας μίξεις (αλλά όχι μόνο) είναι να επιλέξετε κάποια τραγούδια αναφοράς που θα τα χρησιμοποιήσετε για να συγκρίνετε το τραγούδι σας με αυτά. Χρειάζεστε δύο ή τρία τραγούδια από διαφορετικούς δίσκους και καλλιτέχνες που να είναι στο ίδιο είδος τραγουδιού με αυτό που επεξεργάζεστε και που να θεωρείτε ότι έχουν καλό ήχο και η μίξη τους είναι πετυχημένη.

Τα τραγούδια αναφοράς καλό θα είναι να τα έχετε πρόχειρα καθ’ όλη τη διάρκεια της μίξης σας και να τα ακούτε ενδιάμεσα κάθε λίγο, ώστε να μην χάνετε το μέτρο σύγκρισης.


Τα εφέ

Τα βασικά εφέ (δηλ. αυτά που χρησιμοποιούνται συχνότερα) είναι η ισοστάθμιση (equalizer) η συμπίεση (compressor) και το βάθος (reverb). Δεν πρόκειται να κάνετε μίξη της προκοπής, αν δεν ξέρετε αυτά τα τρία εφέ «απ’ έξω κι ανακατωτά». Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να μπορείτε να προβλέψετε από πριν πώς θα ακούγεται κάθε ρύθμιση του εφέ πριν ακόμα την κάνετε.

Η σειρά που βάζουμε τα εφέ έχει και αυτή σημασία, π. χ. συνήθως βάζουμε πρώτα τη συμπίεση και μετά το βάθος, αλλιώς η συμπίεση θα υπερτονίσει το βάθος και θα το κάνει να ακούγεται άσχημα. Η βασική σειρά είναι αυτή που αναφέραμε, δηλαδη πρώτα ισοστάθμιση, μετά συμπίεση και μετά βάθος.

Επίσης, αν νομίσατε ότι αρκεί να βάλουμε μια συμπίεση και ένα βάθος «πάνω απ’ όλα», δηλαδή στο τελικό σήμα, ατυχήσατε... Σχεδόν σε όλες περιπτώσεις το αποτέλεσμα θα είναι πολύ καλύτερο αν κάθε όργανο έχει τά δικά του ξεχωριστά εφέ, ακόμα και αν οι ρυθμίσεις τους είναι ακριβώς οι ίδιες.


Η ισοστάθμιση

Πολύ σπάνια θα ηχογραφήσετε ένα όργανο με τον τέλειο ήχο από την αρχή. Έτσι θα χρειαστείτε να κάνετε κάποιες διορθώσεις στον ήχο με την ισοστάθμιση (equalizer). Ακόμα και αν ο ήχος είναι τέλειος αρχικά, η ισοστάθμιση βοηθάει να κάνουμε τα όργανα να «ξεχωρίζουν» μεταξύ τους, δίνοντας στο καθένα τη δική του περιοχή συχνοτήτων. Αν σας έχει τύχει δυο όργανα να μπερδεύονται μεταξύ τους και να ενοχλούν το ένα το άλλο, μπορείτε να τους δώσετε ένταση σε διαφορετικές περιοχές συχνοτήτων και να τα κάνετε να ξεχωρίζουν.

Κλασικό παράδειγμα είναι η κιθάρα και το μπάσο: Όταν παίζουν και τα δύο σε ένα τραγούδι, μπορείτε να χαμηλώσετε τις χαμηλές της συχνότητες στην κιθάρα, και αντίστοιχα τις ψηλότερες στο μπάσο, έτσι θα ακούγονται και τα δύο όργανα καλύτερα. Γενικά, συνίσταται να δίνετε σε κάθε όργανο τη δική του περιοχή συχνοτήτων όπου το όργανο αυτό θα είναι κυρίαρχο, έτσι θα ακούγονται όλα τα όργανα καλύτερα και το τελικό αποτέλεσμα θα είναι πιο δεμένο. Το «δώρο έκπληξη» σε αυτή την περίπτωση είναι ο κάθε μουσικός θα νομίζει ότι ακούγεται δυνατότερα από όλους τους άλλους και θα είναι όλοι ευτυχισμένοι...; -)

Κάτι που θα σας βοηθήσει να εξοικειωθείτε με τον ισοσταθμιστή είναι θα δώσετε ονόματα στις διάφορες περιοχές συχνοτήτων, ανάλογα με το αποτέλεσμα που έχουν. Π. χ. η περιοχή γύρω από τις 12. 000 Hz είναι ο «αέρας», γύρω από τα 200-300 Hz είναι η «μουντάδα», γύρω από τα 700-800 Hz είναι το «κουτί», γύρω από τα 100 Hz το «υπόβαθρο» κλπ...


Η συμπίεση

Είναι ίσως το πιο δύσκολο στην κατανόηση εφέ, αλλά και αυτό που θα κάνει τη διαφορά ανάμεσα σε ένα μέτριο και ένα καλό μιξ. Με λίγα λόγια, η συμπίεση ενισχύει τις χαμηλές εντάσεις και χαμηλώνει τις ψηλές, έτσι ώστε ο ήχος να έχει πιο ομοιόμορφη ένταση. Στο αυτί ο ήχος ακούγεται πιο γεμάτος, πιο ισορροπημένος και πιο απαλός – αν όμως το παρακάνουμε, θα ακούγεται ρηχός και «πεθαμένος».

Τα παλιότερα αναλογικά μηχανήματα (η μαγνητοταινία και οι λάμπες) είχαν από μόνα τους μια φυσική συμπίεση και αυτό τα έκανε να βγάζουν πιο γεμάτο ήχο. Για να πετύχουμε αυτό τον ήχο σε μια ψηφιακή μίξη στον υπολογιστή μας θα πρέπει να προσθέσουμε αυτή τη συμπίεση σαν πρόσθετο εφέ.

Τα τραγούδια που ακούμε σήμερα, ειδικά οι σύγχρονες ηχογραφήσεις, είναι γεμάτα συμπίεση. Δεν είναι καθόλου ασυνήθιστο, κάθε κανάλι να έχει τη δική του συμπίεση (υπάρχουν ήδη κονσόλες που το έχουν αυτό εξαρχής), και όλο το τραγούδι να έχει μια επιπλέον συμπίεση στην τελική του μίξη. Από εκεί και πέρα, αν τυχαίνει να ακούτε το τραγούδι από το ραδιόφωνο, μην ξεχνάτε ότι και οι σταθμοί βάζουν μια έξτρα συμπίεση σε όλο τους το πρόγραμμα, ώστε να εκμεταλλεύονται πλήρως το εύρος του ραδιοφωνικού σήματος αλλά και για να ακούγονται δυνατότερα από τον «διπλανό» σταθμό...

Ένας εύκολος κανόνας είναι ότι (τουλάχιστον) οτιδήποτε ηχογραφείτε με μικρόφωνο θέλει συμπίεση.


Το βάθος

Στο βάθος δύο είναι οι κυριότερες παράμετροι, η διάρκεια (δηλ. το πόσο θα κρατάει η αντήχηση του ήχου) και η έντασή της. Μικρή διάρκεια δίνει αίσθηση «δωματίου» στη μουσική, μεγάλη διάρκεια δίνει αίσθηση θεάτρου ή γηπέδου. Με την ένταση μπορούμε να αυξομειώσουμε το αποτέλεσμα του εφέ, αλλά δεν μπορούμε να αλλάξουμε την αίσθηση του χώρου που μας δίνει η διάρκεια. Δεν μπορούμε δηλαδή, αν βάλουμε μικρή διάρκεια (= μικρός χώρος) να δώσουμε αίσθηση μεγαλύτερου χώρου βάζοντάς την δυνατότερα (θα κάνουμε το εφέ πιο έντονο αλλά το μέγεθος του χώρου θα φαίνεται το ίδιο).

Σε ένα τραγούδι με πολλά όργανα συνήθως βάζουμε στα σόλο όργανα (ή στη φωνή) περισσότερο βάθος και στα συνοδευτικά όργανα λιγότερο. Έτσι τονίζουμε το κυρίως όργανο ή τη φωνή, χωρίς τα συνοδευτικά όργανα να γίνονται μια σούπα. Αντισταθείτε στον πειρασμό να βάλετε σε όλα τα όργανα το ίδιο (πολύ) βάθος. Αρχίστε με λίγο βάθος και αυξήστε το εκεί που είναι απαραίτητο. Έχετε υπόψη σας ότι η συμπίεση αυξάνει το βάθος ακόμα περισσότερο, οπότε θα πρέπει να ακούτε αυτά τα δύο εφέ πάντοτε μαζί.


Εσωτερική παραμόρφωση

Είναι ένας από τους μεγαλύτερους πονοκέφαλους στις μίξεις γενικά, είτε αυτές γίνονται ψηφιακά, είτε με την παραδοσιακή κονσόλα, τα καλώδια και τα βύσματα.

Η εσωτερική παραμόρφωση συμβαίνει όταν σε κάποιο ενδιάμεσο στάδιο της επεξεργασίας του σήματος έχουμε παραμόρφωση, χωρίς αυτή να είναι άμεσα ορατή στο αρχικό ή στο τελικό σήμα. Μπορεί π. χ. να έχουμε παραμόρφωση ανάμεσα σε δύο εφέ, αν το πρώτο εφέ δίνει ένταση περισσότερη από όση το δεύτερο εφέ μπορεί να αντέξει.

Ένα άλλο σημείο όπου η εσωτερική παραμόρφωση είναι πολύ πιθανό να συμβεί, είναι στην μίξη του τελικού σήματος, αν έχουμε πολλά και δυνατά όργανα που ακούγονται ταυτόχρονα. Σε γενικές γραμμές, όσο περισσότερα κανάλια και φωνές προσθέτουμε στη μίξη μας, τόσο περισσότερο πιθανό είναι να παραμορφώσει το σύνολο (άθροισμα) των καναλιών. Συνήθως τα καλύτερα προγράμματα έχουν κάποιου είδους ένδειξη γι αυτό το πρόβλημα (π. χ. κάποιο κόκκινο «λαμπάκι» που αναβοσβήνει). Αν δεν υπάρχει κάποια ένδειξη, τότε προσέξτε το παρακάτω (Ναι, Είναι Σημαντικό):

Χρειαστήκατε ποτέ να κατεβάσετε τη γενική ένταση της μίξης σας επειδή το τελικό μιξ «έμπαινε στα κόκκινα»; Αν ναι, τότε επαναφέρετε την γενική ένταση πάλι όπως ήταν πριν και κατεβάστε όλες τις εντάσεις σε όλα τα όργανα από λίγο, ώστε να μην έχετε παραμόρφωση. Ναι, είναι σπαστικό και θα πρέπει να ξαναρυθμίσετε την ισορροπία στις εντάσεις των οργάνων μεταξύ τους, αλλά είναι πολύ καλύτερο παρά να ακούγεται το τραγούδι χάλια και να μην μπορείτε να βρείτε τι φταίει...


Το Τελίκωμα

Όπως αναφέραμε και παραπάνω, ένα τραγούδι που ακούγεται δυνατότερα, ακούγεται στο αυτί μας ωραιότερα. Για το λόγο αυτό, οι ηχολήπτες και τα στούντιο έχουν μπει σε έναν αγώνα δρόμου τα τελευταία χρόνια για το πώς θα κάνουν το τραγούδι τους να ακούγεται όσο δυνατόν πιο δυνατά.

Για απόδειξη, μόλις τελειώσετε την πρώτη σας μίξη και τη συγκρίνετε με ένα CD του εμπορίου, θα δείτε ότι το τραγούδι σας ακούγεται αρκετά πιο χαμηλά σε ένταση. Έστω και αν ο ήχος που πετύχατε είναι πολύ καλός, αυτόματα το τραγούδι σας θα έχει ένα μειονέκτημα όταν θα ακούγεται μαζί με άλλα. Γι αυτό το λόγο, αναφέρουμε μερικά τρικ για το πώς θα το κάνετε να ακούγεται δυνατότερο. Φυσικά το όλο θέμα είναι αμφιλεγόμενο και πολλοί δεν θέλουν να κάνουν μια τέτοια επεξεργασία, που είναι σε τελική ανάλυση και λίγο θέμα μόδας – ο καθένας το κάνει επειδή το κάνουν όλοι. Η τελική απόφαση δική σας...

- Δυναμώστε το τραγούδι σας ώστε να χρησιμοποιήσετε όλο τη διαθέσιμη ένταση (η αντίστοιχη εντολή λέγεται Normalize 100% ή παρόμοια)
- Δείτε τις «κορυφές» του σήματος που ξεχωρίζουν προς τα πάνω. Αν οι μύτες αυτές προέρχονται από κρουστά και είναι πολύ μικρής διάρκειας, συνήθως μπορείτε να δώσετε 10 με 20% περισσότερη ένταση, κόβοντάς τις. Προσοχή, μιλάμε μόνο για πολύ μικρής διάρκειας κορυφές. Εναλλακτικά, μπορείτε να τους μειώσετε την ένταση μια-μια με το χέρι ώστε να μην ξεχωρίζουν και να δυναμώσετε μετά όλο το τραγούδι.
- Μπορείτε να περάσετε όλο το τραγούδι από μια ελαφρή συμπίεση, προσοχή όμως γιατί μπορεί να επηρεάσει τον ήχο του.
- Στο τέλος, το «πυρηνικό όπλο», η εντολή Hard Limiting: Παρ’ όλο που ακούγεται σαν κάτι φριχτό, η λειτουργία αυτή δεν είναι και τόσο κακή όσο φαίνεται. Ουσιαστικά αυξάνει την ένταση του σήματος σε όλα τα σημεία, εκτός από εκείνα που είναι ήδη κοντά στο όριο και όπου η αύξηση θα οδηγούσε σε παραμόρφωση. Αυτά τα αφήνει όπως είναι.

Χρησιμοποιώντας ένα ή περισσότερα από τα παραπάνω, μπορείτε να αυξήσετε την ένταση του τραγουδιού σας. Φυσικά δεν χρειάζεται να το παρακάνετε... Προσωπική μου άποψη είναι ότι η ποιότητα του ήχου έχει πάντοτε προτεραιότητα απέναντι στην ένταση και δεν χρειάζεται να θυσιάσετε ποιότητα για να πετύχετε μεγαλύτερη ένταση.


Τελικός έλεγχος

Στο τελικό στάδιο της μίξης, ειδικά αν έχετε πολλά όργανα σε κάθε τραγούδι, είναι πιθανό να ξεχάσετε (κυριολεκτικά) κάποιο και να μην ακούγεται καθόλου, ή να μην ακούγεται καλά. Γι αυτό, πριν το τελικό μιξ, ακούστε μια φορά ακόμα ένα-ένα όργανο μόνο του και βεβαιωθείτε ότι ακούγεται ακόμα σωστά στο τελικό αποτέλεσμα.

Στο τέλος, ακούστε το τραγούδι σας μερικές φορές ακόμα, πάντα σε σύγκριση με τα τραγούδια αναφοράς και αν είναι δυνατόν αφήνοντας μια-δυο μέρες κενό ανάμεσα, ώστε το αυτί σας να ξεσυνηθίσει. Αν έχετε ηχογραφήσει πολλά τραγούδια, συγκρίνετέ τα και μεταξύ τους, ώστε να ταιριάζει ο ήχος τους, οι εντάσεις, τα πρίμα, τα μπάσα, κλπ.

Σε περίπτωση που βρείτε κάτι που σας ενοχλεί, μη διστάσετε να σβήσετε την τελική μίξη και να ξαναπάτε πίσω για να κάνετε τη διόρθωση. Συνήθως ο πειρασμός είναι μεγάλος, να κάνετε μια μικρή διόρθωση επί τόπου (δηλ. στο τελικό μιξ) και να τελειώσει η ιστορία. Είναι όμως πολύ καλύτερα να πάτε πίσω στη μίξη και να αλλάξετε τα επιμέρους όργανα, π. χ. ανεβάζοντας λίγο το μπάσο σαν μεμονωμένο όργανο, παρά να ανεβάσετε τα μπάσα σε όλο το τραγούδι μαζί. Όσο πιο πολλές έτοιμες μίξεις σβήσετε και πάτε πάλι πίσω, τόσο περισσότερες πιθανότητες έχετε το τελικό αποτέλεσμα να είναι καλό. Μη βιάζεστε, ακούστε και ξανακούστε το τραγούδι σας, αφήστε να περάσουν μερικές μέρες, ξανακούστε το και πάλι, μέχρι να είστε 100% σίγουροι ότι έχετε πετύχει αυτό που θέλετε.


Αυτά προς το παρόν και ελπίζω να μη σας μπέρδεψα παραπάνω... Η ηχοληψία δεν είναι εύκολη δουλειά, ο χρόνος και ο κόπος που χρειάζονται είναι συγκρίσιμος με την εκμάθηση ενός μουσικού οργάνου, και χρειάζονται κάμποσες γνώσεις, μουσικής, υπολογιστών, φυσικής και ηλεκτρονικών (και βάλε...). Μην απογοητεύεστε λοιπόν, αν δεν είναι όλα τέλεια με την πρώτη προσπάθεια...


Για οποιεσδήποτε απορίες, διευκρινίσεις ή διορθώσεις, στείλτε email.

Προσωπικά εργαλεία
Χώροι ονομάτων

Παραλλαγές
Ενέργειες
Πλοήγηση
Εργαλειοθήκη