Προβολή πηγής για Μια ματιά στο παρελθόν, μια συμβουλή για το μέλλον


Από τον Παραδοξολόγο ([http://www.paradoxon-klangorchester.de/ www.paradoxon-klangorchester.de])

(Μέρος Α')

Μιά φορά κι έναν καιρό, πριν 87 ακριβώς χρόνια και κατά την διάρκεια του πρώτου παγκοσμίου πολέμου, το στρατόπεδο συγκέντρωσης του Γκέρλιτς στη Γερμανία «φιλοξενούσε» αρκετούς Έλληνες ανάμεσα σε δεκάδες άλλες εθνικότητες. Εκείνη την εποχή, σε πολλά στρατόπεδα συγκέντρωσης αιχμαλώτων, γίνονται ηχογραφήσεις μουσικού και γενικότερα λαογραφικού ενδιαφέροντος σε κυλίνδρους. Την γενική εποπτεία του προγράμματος είχαν ο Καρλ Στουμφ (διευθυντής της Πρωσικής Επιτροπής Φωνογράφου) και ο Γκεόργκ Σουένεμαν. Το αποτέλεσμα αυτής της δουλειάς μεταφράζεται σήμερα σε 1000 ηχητικά ντοκουμέντα (Εθνολογικό Μουσείο Βερολίνου).

Παράλληλα γίνονται από τον Βίλχελμ Ντέγκεν και την εταιρεία Λίντσρεμ ηχογραφήσεις πάνω σε δίσκους με γραμμόφωνο. Τη εποπτεία των ηχογραφήσεων στο στρατόπεδο του Γκέρλιτς είχε ο Αουγκούστ Χάισενμπεργκ. Εκεί έγιναν τον 1917 ηχογραφήσεις με Έλληνες αιχμαλώτους.

Ο Π. από το Πέρα Χωριό Λιβαδειάς τραγούδησε έναν ποιμενικό σκοπό (συρτό Ρούμελης)

''(Πηγή: Humboldt-Universit&#228;t zu Berlin, Musikwissenschaftliches Seminar, Lautarchiv, PK 935) ''
''''
''«Άιντε κι ο Γιώ μάννα μ' κι ο Γιώργος πέρα πέρασε''
''(Άιντε) κι ο Γιώργος πέρα πέρασε ''
''περάσαν κι οι κουμπάρες περάσαν κι οι κουμπάρες.''
''''
''Λα ρα λα ρα λα λα λα ρα λα ρα λω''
''Λα ρα λα ρα λα λα λα λα...''
''''
''Άιντε πάει να μάννα μ' πάει να βαφτίσει ένα παιδί''
''(Άιντε) πάει να βαφτίσει ένα παιδί''
''να βάλει τ' όνομά του να βάλει τ' όνομά του''
''Λα ρα λα ρα λα λα λα ρα λα ρα λω''
''Λα ρα λα ρα λα λα λα λα...''
''''
''Άιντε το βά μάννα μ' το βάφτισε το μύρωσε ''
''(Άιντε) το βάφτισε το μύρωσε''
''του βάλε τ' όνομά του του βάλε τ' όνομά του''
''''
''Λα ρα λα ρα λα λα λα ρα λα ρα λω''
''Λα ρα λα ρα λα λα λα λα.. ''
''''
''Άιντε στα μά μάννα μ' στα μάτια μοιάζει του παπά''
''(Άιντε)στα μάτια μοιάζει του παπά''
''στα φρύδια του κουμπάρου στα φρύδια του κουμπάρου''
''''
''Λα ρα λα ρα λα λα λα ρα λα ρα λω''
''Λα ρα λα ρα λα λα λα λα...''
''''
''... ''
''''
''Άιντε το λέν 'μάννα μ' το λέν' κοτσύφια στα βουνά''
''(Άιντε) το λέν κοτσύφια στα βουνά ''
''και οι πέρδικες στα πλάγια και πέρδικες στα πλάγια''
''''
''Λα ρα λα ρα λα λα λα ρα λα ρα λω''
''Λα ρα λα ρα λα λα λα λα...»''
''''
''(Έρευνα, καταγραφή: Κωνσταντίνος Ανδρικόπουλος, 2004) ''


Ο Μ. από το Σταυρί, δήμου Οιτύλου, νομού Λακωνίας, τραγούδησε δύο Μοιρολόγια (PK 937/1,3).

''(Πηγή: Humboldt-Universit&#228;t zu Berlin, Musikwissenschaftliches Seminar, Lautarchiv, PK 937/1)''
''''
''«...όπου αγόρασες το Γκρας κι έκαμες χήρες μ' ορφανά''
''κι έκαμες χήρες μ' ορφανά και τ' ορφανά αναστήνονται''
''και τ'ορφανά αναστήνονται χήρες ματαπαντρεύονται...»''
''''
''* Ο Γρας ή Γκρας ήταν εμπροσθόγεμο όπλο του ελληνικού στρατού τέλη του 19 αιώνα που πήρε τ' όνομά του από τον Γάλλο κατασκευαστή του''
''''
''(Έρευνα, καταγραφή: Κωνσταντίνος Ανδρικόπουλος, 2004) ''


Ο Μ. από τα Δημοτικά Ανδριανούπολης τραγούδησε ένα τραγούδι του γάμου (PK 952/1).

''(Πηγή: Humboldt-Universit&#228;t zu Berlin, Musikwissenschaftliches Seminar, Lautarchiv)''
''''
''«...Του καραμπουρνάρ' θα βάλου για να παντρευτώ''
''γιά να πάρω του Γιαννάκου του περήφανο''
''γιά μάννα μ' του περήφανο...»''
''''
''(Έρευνα, καταγραφή: Κωνσταντίνος Ανδρικόπουλος, 2004) ''


Ο Ι. από το Ματζούκι Άρτας έπαιξε με φλογέρα τη «Λαφίνα» κι άλλα 2 τραγούδια του γάμου. Απ' τις 3 ηχογραφήσεις υπάρχει μόνο η τρίτη (PK 954), οι πρώτες δύο (PK 953/1,2) έχουν χαθεί.
Ο Δ. απ' τη Χαλκίδα είπε «Ένα νερό κυρά Βαγγελιώ» και ένα παραδοσιακό (PK 981/1)

''(Πηγή: Humboldt-Universit&#228;t zu Berlin, Musikwissenschaftliches Seminar, Lautarchiv) ''
''''
''«...Ένα νερό καλέ Βαγγελιώ ένα νερό καλό νερό''
''κι από πούθε κατεβαίνει Βαγγελιώ μου παινεμένη''
''Από γκρεμνό καλέ Βαγγελιώ από γκρεμνό γκρεμίζεται...''
''''
''...Γω θα το κο/ καλέ Βαγγελιώ γω θα το κόψω κι ας κοπώ''
''γω θα το κόψω κι ας κοπώ γω θα το φάγω κι ας πεθάνω''
''Βαγγελιώ μου τι να κάνω»''
''''
''(Έρευνα, καταγραφή: Κωνσταντίνος Ανδρικόπουλος, 2004) ''


Ο Γ. από Ρόκκα Άρτας έναν παραμύθι με τίτλο «Τα 3 βασιλόπουλα» (PK 991/1).

''(Πηγή: Humboldt-Universit&#228;t zu Berlin, Musikwissenschaftliches Seminar, Lautarchiv) ''
''''
''Μια φορά κι ένα καιρό, ήταν τρία βασιλόπουλα, πήγαν να πάρουν μια βασιλοπούλα. Επειδή τσακώνονταν ποιος θα τη πρωτοπάρ', είπε η βασιλοπούλα (στο πρώτο): «Να πιάσεις το νερό από τον Αϊ Γιώργη να το πας στη Πρέβεζα». Και καλούν το δεύτερο και του είπε να φτιάκει ένα κάστρο μεγάλο. Του τρίτου του είπε να φτιάκει ένα 'μπέλι μεσ' τη θάλασσα και όποιος τελειώσει πρωτύτερα εκείνος θα τη πάρει γυναίκα του...''

(''Έρευνα, καταγραφή: Κωνσταντίνος Ανδρικόπουλος'', 2004)


Ο Θ. από την Νικόπολη της Μ. Ασίας διηγείται μια μικρή ιστορία και τραγουδά «Τα 5 Τραγούδια» (PK 996/1,2).
Ο Α. από την Λιβαδειά ένα τραγούδι για το τόπο του (PK 998/1), ένα για τον Κολοκοτρώνη (PK 998/2), κι ένα τροπάρι (PK 1000) μαζί με τον Μ.
Ο Β. από την Σκριπού Βοιωτίας το τραγούδι Γιαννάκης Καλάρης (PK 999).
Ο Δ. από τη Νικομήδεια Μ. Ασίας τα τραγούδια «Το στήθος μου το τρυφερό» και «Ο Ξένος» (PK 1001/1,2).
Ο Σ. από Σούλι Κορινθίας να παίζει ένα κομμάτι με τη φλογέρα του και να τραγουδά ένα ερωτικό (και τα δυο PK 1002/1,2 έχουν χαθεί).
Ο Μ. από τον Κίσσαμο να παίζει με την Λύρα του και να τραγουδά δυο Κρητικά κομμάτια καθώς κι ένα δρόμο με φλογέρα (PK 1003/1,2,3), και οι Α. (φωνή) από την Σκιάθο και Κ. (μπουζούκι) από την Σύρο, στο τραγούδι (PK 1004)

''(Πηγή: Humboldt-Universit&#228;t zu Berlin, Musikwissenschaftliches Seminar, Lautarchiv) ''
''''
''«Η Χήρα».''
''''
''«Χήρα ν' αλλάξεις όνομα ''
''χήρα να μη χήρα να μη σε λέμε''
''Γιατί έκαμες τα μάτια μου''
''μέρα και νύ μέρα και νύχτα κλαίνε''
''''
''... ''
''Μα γιατί καλέ γιατί''
''μα γιατί δε μου το λες''
''μα γιατί δε μου το λες''
''παρά κάθεσαι και κλαις»''
''''
''(Έρευνα, καταγραφή: Κωνσταντίνος Ανδρικόπουλος, 2004)''
''''
''Μια ηχογράφηση που μέχρι αποδείξεως του εναντίου θεωρείται η πρώτη ηχογράφηση μπουζουκιού... (συνεχίζεται) ''

''(Παραδοξολόγος)''

[[Category: Ιστορία της Μουσικής]]